۳ ویژگی کلیدی بنتونیت میکرونیزه؛ قدرت جذب بالا + قیمت امروز

در دنیای مواد معدنی صنعتی، «بنتونیت میکرونیزه» یکی از پرکاربردترین و پُرتقاضاترین محصولات است. وقتی بنتونیت به ذرات بسیار ریز (میکرونیزه) تبدیل می‌شود، خواص فیزیکی و شیمیایی‌اش تقویت می‌گردد و می‌تواند در صنایع مختلف از کشاورزی تا حفاری، از عایق‌بندی تا ترکیبات ساختمانی، نقش حیاتی ایفا کند.
در این مقاله، ابتدا با مفهوم بنتونیت میکرونیزه و کاربردهای آن آشنا می‌شویم، سپس به خصوصیات برجسته آن می‌پردازیم، و در نهایت سه ویژگی کلیدی که باید در انتخاب یک بنتونیت میکرونیزه خوب مدنظر داشت را معرفی می‌کنیم.

بنتونیت میکرونیزه چیست؟

بنتونیت به‌طور کلی نوعی خاک رس (کانی سیلیکاتی از گروه اسمکتی‌ها، به‌ویژه مونتموریلونیت) است که وقتی جذب آب می‌کند متورم می‌شود و ظرفیت جذبی بالایی دارد.

اما منظور از بنتونیت میکرونیزه، همان بنتونیت است که با فرآیند آسیاب و خردکردن پیشرفته به ذرات بسیار ریز (معمولاً در مقیاس میکرون یا چند میکرون) تبدیل شده است.

ذرات ریزتر باعث افزایش سطح تماس بین بنتونیت و محیط پیرامونی (آب، مواد شیمیایی، ذرات خاک یا محلول) می‌شوند، که منجر به تقویت خواص مانند جذب آب، تورم، توزیع بهتر در مخلوط‌ها و کارایی بیشتر در کاربردهایی مانند افزودنی‌ها یا آلودگی‌گیری می‌شود.

کاربردهای بنتونیت میکرونیزه در صنایع مختلف

بنتونیت میکرونیزه به دلیل خواص فوق‌العاده‌اش، در طیف وسیعی از صنایع کاربرد دارد. در ادامه به مهم‌ترین کاربردها اشاره می‌کنیم:

1- صنعت حفاری و سیالات گل حفاری

در سیالات حفاری (Drilling Mud) برای حفاری چاه‌های نفت، گاز یا ژئوتکنیکی، بنتونیت میکرونیزه به عنوان ضخیم‌کننده، کنترل‌کننده جریان سیال و عامل کاهش تلفات سیال به سازند (fluid loss reducer) استفاده می‌شود. این نوع بنتونیت می‌تواند یک غشای نازک نفوذناپذیر (filter cake) تشکیل دهد که از ورود مایعات حفاری به لایه‌های اطراف جلوگیری می‌کند.

2- صنایع ساختمانی، سیمان و بتن

در ترکیب با ملات‌ها، سیمان و بتن، بنتونیت میکرونیزه می‌تواند خاصیت کنترل آب‌انداختگی، بهبود چسبندگی، کنترل جمع‌شدگی و افزایش دوام را به ملات‌ها یا بتن‌ها بدهد.

در برخی تحقیق‌ها، بنتونیت نیز به عنوان جایگزین یا مکمل در کامپوزیت‌های مبتنی بر سیمان به‌کار رفته است تا خواص نفوذپذیری و دوام سازه را بهبود دهد.

3- صنایع رنگ، پوشش‌ها و چسب‌ها

بنتونیت میکرونیزه به عنوان غلیظ‌کننده، تثبیت‌کننده، کنترل‌کننده ویسکوزیته و بهبود توزیع ذرات رنگ یا چسب کاربرد دارد. از آن در فرمولاسیون پوشش‌ها، لاک‌ها و محصولات آرایشی (مانند لوسیون، ماسک صورت) نیز استفاده می‌شود.

4- کاربرد در تصفیه و جذب و آلودگی‌گیری

بنتونیت میکرونیزه به دلیل سطح ویژه بالا و ظرفیت تبادل یونی و جذب، می‌تواند فلزات سنگین، یون‌های آلاینده، روغن‌ها و مواد آلی را از محیط آب یا خاک جذب کند. در تصفیه پساب صنعتی، حذف نیترات و فسفات، تصفیه فاضلاب و کنترل رسوب، کاربرد دارد.

5- کشاورزی و تغذیه حیوانات

در کشاورزی، به عنوان بهبوددهنده خاک، برای افزایش نگهداری آب، تنظیم تبادل یونی و کمک به تغذیه گیاه به‌کار می‌رود.
همچنین به عنوان افزودنی در خوراک دام یا طیور به‌عنوان منبع سیلیکات یا عامل ضدچسبندگی و جذب رطوبت ممکن است استفاده شود.

6- کاربرد در صنعت بازیافت، حفاری معدن و لوازم جانبی صنعتی

بنتونیت میکرونیزه در پوشش خالص سازی گاز، کاتالیست‌ها، بسته‌بندی مواد حساس، و فیلترهای صنعتی نیز استفاده می‌شود.

خصوصیات بنتونیت میکرونیزه مرغوب

برای آنکه بفهمیم یک بنتونیت میکرونیزه خوب چه خصوصیاتی باید داشته باشد، لازم است بدانیم چه معیارهایی نشان‌دهنده کیفیت بالاست. در این بخش به خصوصیات فنی و عملکردی مهم اشاره می‌کنیم:

– جذب رطوبت و ظرفیت تورم بالا

یکی از مهم‌ترین قابلیت‌های بنتونیت میکرونیزه، توانایی جذب آب زیاد و تورم شدن در تماس با آب است. ذرات ریزتر باعث می‌شوند سطح تماس بیشتر شود و جذب و تورم بهتر صورت گیرد. تورم باعث می‌شود فضاهای خالی یا منافذ را پر کند، سیستم را آب‌بندی کند و تأثیر عایق یا فشرده‌سازی را بهبود دهد.

– پایداری رئولوژیکی، ویسکوزیته و خاصیت غلظت‌دهندگی

بنتونیت میکرونیزه خوب باید دارای ویسکوزیته مناسب، خاصیت رئولوژیکی مطلوب (غلیظ شدن تحت تنش مناسب) و تیگزوپرام (thixotropy) باشد، یعنی در حالت سکون غلیظ باشد و با تحرک دوباره سیال شود. در کاربردهایی مثل سیالات حفاری یا مخلوط‌های رنگ، این ویژگی‌ها مهم‌اند تا ترکیب پایداری داشته باشد.

– خلوص، ترکیب شیمیایی و کم بودن ناخالصی

ناخالصی‌ها مانند خاک، سنگ، آهک، ذرات غیر اسمکتی و نمک‌ها می‌توانند عملکرد بنتونیت را کاهش دهند.
یک بنتونیت مرغوب باید درصد بالایی مونتموریلونیت یا اسمکتیت فعال داشته باشد، و آلودگی کم به سیلیس، اکسیدهای فلزی، کلسیم و منیزیم داشته باشد.
همچنین باید سطح تبادل یونی بالا (CEC) و مقدار کم ذرات قابل رسوب (residue > microns) داشته باشد.

قیمت بنتونیت میکرونیزه

قیمت بنتونیت میکرونیزه متغیر است و به عوامل متعددی بستگی دارد:

• کیفیت و خلوص محصول

• دانه‌بندی (ریزتر یا نه)

• هزینه فرآوری و آسیاب

• هزینه بسته‌بندی و حمل‌ونقل

• موقعیت جغرافیایی و دسترسی به معدن و کارخانه

قیمت بنتونیت میکرونیزه به تاریخ مهر 1404 به شرح زیر است:

قیمت بنتونیت میکرونیزه مش 200 به صورت فله، هر تن 1،833،500 تومان

قیمت بنتونیت میکرونیزه مش 300 به صورت فله، هر تن 1،907،750 تومان

قیمت بنتونیت میکرونیزه مش 400 به صورت فله، هر تن 1،907،750 تومان

به قیمت های فوق 10% ارزش افزوده اضافه می شود. همچنین امکان ارسال محصول در کیسه هم وجود دارد. جهت دریافت قیمت روز، با واحد فروش مجموعه زئولایف ارتباط بگیرید.

سه ویژگی کلیدی بنتونیت میکرونیزه مرغوب

وقتی می‌خواهید بنتونیت میکرونیزه بخرید، باید به معیارهایی توجه کنید که تضمین می‌کنند محصول واقعاً ارزش سرمایه‌گذاری دارد. در ادامه سه ویژگی کلیدی را معرفی می‌کنیم:

ویژگی	اهمیت آن	چگونه بررسی کنیم؟
قدر جذب / ظرفیت تورم	اگر جذب آب پایین باشد، بنتونیت نمی‌تواند عملکرد مطلوب در عایق، جذب یا فیلتر داشته باشد.	آزمایش تورم (ml/2g یا مقدار حجمی پس از جذب) و مقایسه با استانداردها.
پایداری رئولوژیکی / ویسکوزیته مناسب	برای کاربردهایی نظیر سیالات حفاری یا رنگ، اگر محصول نتواند از نظر غلظتی و جریان‌پذیری کنترل شود، عملکرد ناپایدار خواهد بود.	تست ویسکوزیته در شرایط مختلف (غلیظ شدن و رقیق شدن) و مشاهده رفتار تحت تنش.
خلوص و درصد مواد اسمکتیت فعال	ناخالصی‌ها می‌توانند عملکرد را کاهش دهند یا خواص جذب را مختل کنند.	گزارش آزمایشگاه (XRD، آنالیز شیمیایی، اندازه ذرات، CEC).

اگر این سه معیار در محصولی خوب تأمین شده باشند، می‌توانید اطمینان بیشتری به عملکرد و کارایی آن داشته باشید.

نکات کاربردی هنگام انتخاب و استفاده از بنتونیت میکرونیزه

• همیشه نمونه فنی محصول را درخواست کنید و آن را آزمایش کنید (تورم، ویسکوزیته، خلوص).

• توجه به دانه‌بندی مش (Mesh) که برای کاربرد مورد نظر شما مناسب باشد (بعضی صنایع به مش بسیار ریز نیاز دارند).

• بررسی ضمائم و گواهی‌ها (آنالیز شیمیایی، گزارش آزمایشگاهی، استاندارد)

• هزینه حمل‌ونقل را در محاسبه قیمت نهایی لحاظ کنید، چون سنگین بودن و حجم زیاد می‌تواند هزینه بالایی داشته باشد.

• هنگام ترکیب با سایر مواد (مثلاً افزودنی‌ها، ملات، رنگ یا سیال حفاری)، تست ادغام و پایداری ترکیب را انجام دهید.

• اگر محیط کاری دارای آب شور یا یون‌های کلسیم/منیزیم زیاد است، مطمئن شوید که بنتونیت شما نوع مناسب (مثلاً سدیمی فعال شده) باشد تا کارایی حفظ شود.

کلام آخر

بنتونیت میکرونیزه نوعی خاک رس با ذرات بسیار ریز است که به دلیل قدرت جذب بالا، تورم سریع و سطح ویژه زیاد در صنایع مختلف کاربرد دارد. این محصول در سیالات حفاری برای تثبیت دیواره چاه، در ساختمان و بتن برای بهبود دوام و کنترل آب، در صنایع رنگ و چسب برای غلظت‌دهی و تثبیت ترکیب‌ها، و در کشاورزی و دامپروری به عنوان بهبوددهنده خاک و جذب رطوبت به‌کار می‌رود.

سوالات متداول

1- آیا همه بنتونیت‌ها می‌توانند میکرونیزه شوند؟

تقریباً بله، اما نتیجه عملکرد مطلوب بستگی به کیفیت اولیه، ساختار کانی، هزینه آسیاب و پردازش دقیق دارد. بعضی بنتونیت‌ها ناخالصی زیاد دارند و میکرونیزه کردن آن‌ها ممکن است بازده مطلوب ندهد.

2- آیا بنتونیت میکرونیزه در همه شرایط مرطوب خوب عمل می‌کند؟

خیر. اگر محیط خیلی شور باشد یا یون‌های سدیم/کلسیم زیاد داشته باشد، عملکرد تورم ممکن است کاهش یابد. باید نوع مناسبی انتخاب شود و شرایط محیطی را در نظر گرفت.

3- چطور بفهمم کدام مش (دانه‌بندی) برای کاربردم مناسب است؟

بسته به کاربرد شما (مثلاً رنگ، سیال حفاری، ملات ساختمانی، جذب آلودگی) باید مش مناسب را انتخاب کنید. برای عملیات حساس، فروشنده باید امکان مش‌های مختلف را ارائه دهد و شما باید بر اساس تست‌های کاربردی انتخاب کنید.