بنتونیت بستر مرغداری، ترکیبی معدنی و طبیعی است که در خانواده خاک های رس یا شبه رس طبقه بندی می شود. بنتونیت به عنوان خاک بستر در مزارع پرورش طیور مورد استفاده قرار می گیرد.
بنتونیت خاک بستر
بنتونیت بستر مرغداری یک کانی متورم شونده است که با جذب آب، افزایش حجم یافته و متورم می شود. به این ترتیب قابلیت جذب رطوبت، گازهای مضر و آلودگی های محیط زیست را داشته و مناسب استفاده جهت بسترسازی محیط زندگی دام، طیور، گربه و دیگر حیوانات است.
انواع بنتونیت بستر
بنتونیت بستر بر اساس مورد مصرف خاص، به انواع زیر تقسیم می شود:
- بنتونیت بستر مرغداری
- بنتونیت بستر دام
- بنتونیت خاک بستر گربه
بنتونیت بستر دام به عنوان توکسین بایندر، رطوبت اضافی بستر و خوراک را جذب کرده و مانع کپک زدگی خوراک می شود. همچنین با ورود به بدن حیوانات، سبب هضم و جذب گوارشی بهتر مواد غذایی می گردد.
بنتونیت به عنوان خاک بستر گربه با قابلیت جذب رطوبت بالا، محیطی خشک و بهداشتی برای حیوان ایجاد کرده و مانع انتشار گاز آمونیاک در محیط می شود. همچنین سبب حذف باکتری ها و عوامل بیماریزا از بستر می گردد.
مزایای بنتونیت در بستر مرغداری
از فواید استفاده از بنتونیت خاک بستر در مزارع پرورش طیور می توان به موارد زیر اشاره کرد:
1- جذب رطوبت بالا
گفتیم که بنتونیت به واسطه ساختار خود، خاصیت جذب رطوبت بالا دارد. به این ترتیب کمک می کند بستر مرغداری خشک بماند و از بروز بیماری ها جلوگیری می کند.
2- کنترل بوی نامطبوع
بنتونیت با قابلیت جذب گازهای آمونیاکی و سولفیدهیدروژن، مانع از پخش بوی ناخوشایند فضولات در مرغداری می شود.
3- ضد باکتری
این کانی با داشتن خاصیت ضدباکتریایی از رشد میکروب ها و باکتری های مضر در بستر جلوگیری می کند.
4- قابلیت کمپوست شدن
بنتونیت پس از جمع آوری از بستر مرغداری ها، به عنوان کمپوست یا کود در مزارع و باغات قابل استفاده است.
5- سازگار با محیط زیست
بنتونیت یک ماده طبیعی است و برخلاف مواد شیمیایی و مصنوعی، اثرات زیست محیطی منفی بر جای نخواهد گذاشت.
6- مصرف آسان و بهینه
بستر ساخته شده با خاک بنتونیت به مدت طولانی قابل استفاده بوده و نیاز به تعویض کمتری دارد.
فواید کاربردی بنتونیت در مرغداری ها
از مزایای استفاده از این ترکیب معدنی در پرورش طیور می توان به موارد زیر اشاره کرد:
افزایش بهره وری مرغداری
این کانی ضمن جذب و کاهش رطوبت سبب کاهش استرس و بیماری در طیور می گردد.
کنترل گازهای مضر
بنتونیت بستر مرغداری با جذب آمونیاک متصاعد شده از فضولات پرندگان، مانع از انتشار این گاز بدبو در سالن می شود.
بهبود کیفیت هوا
با جذب آمونیاک و گرد و غبار توسط بنتونیت در مرغداری، کیفیت هوای سالن بهبود می یابد.
افزایش مدت زمان استفاده
بسترهای آماده شده با خاک اره یا کاه نیاز به تعویض مکرر دارند. اما بنتونیت در بستر مرغداری به مدت طولانی تری بدون نیاز به تعویض، ماندگار است.
نحوه استفاده از بنتونیت بستر
آماده سازی بستر به کمک این کانی شامل مراحل زیر است:
1- آماده سازی بستر
ابتدا سالن باید کاملا ضدعفونی و تمیز شود. سپس بنتونیت در مرغداری به صورت یکنواخت پخش گردد.
2- مقدار بنتونیت لازم
به طور متوسط 2-1 کیلوگرم بنتونیت در هر متر مربع سالن لازم است. این مقدار با توجه به شرایط محیط، تعداد پرندگان و ضخامت اجرا قابل تغییر است.
3- نگهداری و نظافت
در صورت نیاز می توان بنتونیت بیشتری به بستر اضافه کرد. در صورت آلودگی زیاد بستر به فضولات، لازم است نسبت به تعویض بنتونیت اقدام شود.
نقش بنتونیت خاک بستر بر سلامت طیور
از جمله اثرات بنتونیت خاک بستر بر بهداشت پرندگان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- پیشگیری از بیماری های پوستی و تنفسی
- کاهش بیماری های مرتبط با رطوبت
- جلوگیری از آسیب به پای طیور
توجیه اقتصادی استفاده از بنتونیت در بستر مرغداری
اگرچه قیمت اولیه بنتونیت نسبت به سایر مواد سازنده بستر مثل خاک اره، بالاتر است، اما به دلیل طول عمر بیشتر و کاهش بیماری ها و هزینه های بهداشتی، استفاده از آن مقرون به صرفه خواهد بود. همچنین خاک بستر جمع آوری شده از کف سالن، کیفیت مطلوبی جهت مصرف در کشاورزی دارد.
جدول مقایسه بستر مرغداری با بنتونیت و بدون آن
در ادامه یک جدول مقایسهای ساده و کاربردی بین بستر مرغداری با بنتونیت و بدون بنتونیت ارائه شده است:
| ویژگیها | بستر با بنتونیت | بستر بدون بنتونیت |
|---|---|---|
| رطوبت بستر | کاهش رطوبت به دلیل خاصیت جذب آب | افزایش رطوبت، احتمال ایجاد بستر چسبنده |
| بوی نامطبوع | کاهش بو بهعلت جذب آمونیاک | بوی شدیدتر بهدلیل تجمع آمونیاک |
| سلامت پا و پوست طیور | بهبود کیفیت بستر و کاهش سوختگی کف پا | احتمال بیشتر آسیب پا و تاول به دلیل رطوبت بالا |
| شیوع بیماریها | کاهش احتمال بیماریهای تنفسی و پوستی | افزایش بیماریهای تنفسی و قارچی |
| مصرف خوراک | بهبود قابلیت هضم خوراک (در صورت مصرف در جیره) و کاهش استرس | احتمال کاهش مصرف بهدلیل استرس ناشی از کیفیت پایین بستر |
| هزینه | افزایش جزئی هزینه به علت افزودن بنتونیت | هزینه کمتر در کوتاهمدت |
| مدیریت بستر | نیاز کمتر به تعویض و مدیریت مداوم | نیاز بیشتر به زیرورو کردن و تعویض بستر |
| عملکرد رشد طیور | بهبود ضریب تبدیل غذایی و رشد یکنواختتر | ضریب تبدیل ضعیفتر بهعلت استرس و شرایط نامناسب بستر |
| جذب سموم و آمونیاک | بسیار بالا، باعث بهبود کیفیت محیط | کم، افزایش غلظت گازها |
بهترین نوع بنتونیت خاک بستر
در طبیعت دو نوع بنتونیت سدیمی و کلسیمی با غالبیت عنصر سدیم و کلسیم در ساختار کانی وجود دارد. بنتونیت سدیمی قابلیت جذب بالای رطوبت و گازها را داشته و مناسب استفاده در مرغداری هاست. بنتونیت کلسیمی خاصیت جذب کمتری داشته، اما قیمت ارزان تری دارد. این نوع بنتونیت مناسب مصرف در اقلیم مرطوب می باشد.
بنتونیت بستر مرغداری در دو شکل پودری و گرانول قابل عرضه است. نوع پودری، سرعت جذب بالایی دارد، اما نوع گرانول شده، گرد و غبار کمتری هنگام پخش ایجاد می کند. انتخاب دانه بندی مناسب، بستگی به شرایط سالن و سن پرنده ها دارد. بنتونیت مناسب برای بستر حیوانات عاری از مواد شیمیایی مضر و ناخالصی هاست.
مقایسه بنتونیت با سایر مواد بستر
بستر مرغداری را می توان با خاک اره، کاه، پوست برنج و بنتونیت آماده کرد.
- خاک اره قیمت کمتری نسبت به بنتونیت داشته و احتمال رشد کپک و قارچ در بستر آماده شده با آن وجود دارد.
- کاه قیمت کمتری دارد اما نیاز به تعویض مکرر داشته و جذب بوی کمی دارد.
- پوست برنج جذب خوبی داشته، اما نسبت به بنتونیت، توانایی کمتری در کنترل بو و رطوبت دارد.
- بنتونیت نسبت به سایر عوامل تشکیل دهنده بستر، عملکرد مطلوب تری در جذب رطوبت و کنترل بو دارد. همچنین در دوره طولانی مدت قابل استفاده است.
نکات لازم در مدیریت بستر بنتونیتی
- زمان تعویض بستر: دوره تعویض بستگی به تراکم فضولات و میزان رطوبت بستر دارد.
- امکان ترکیب با سایر مواد: خاک بنتونیت بستر به منظور کاهش هزینه ها و عملکرد بهتر، قابل اختلاط با خاک اره، کاه یا پوست برنج است.
- ضخامت خاک بستر بنتونیتی: معمولا ضخامت بستر مرغداری ها 10-5 سانتیمتر است. وجود بنتونیت در لایه بالایی سبب جذب بهتر رطوبت و بو می گردد.
معایب بنتونیت بستر مرغداری
استفاده از بنتونیت بستر ممکن است معایبی به همراه داشته باشد که در مقایسه با فواید و مزایای بی نظیر آن، باز هم انتخاب مناسبی جهت بستر حیوانات خواهد بود. بنتونیت گران تر از برخی مواد سازنده بستر است. این موضوع با توجه به ماندگاری طولانی مدت آن، توجیه اقتصادی دارد. از دیگر اشکالات بنتونیت بستر، گل آلود شدن آن در صورت تهیه نامناسب محیط و رطوبت بیش از حد بالاست. جهت جلوگیری از این اتفاق، تهویه مناسب و کنترل رطوبت محیط ضروری است.
کلام آخر
بنتونیت خاک بستر، ترکیبی معدنی و طبیعی و سازگار با محیط زیست است که علاوه بر بهبود شرایط رشد و نگهداری طیور، اثرات اقتصادی و ریست محیطی مثبتی نیز دارد. با استفاده اصولی و صحیح و مدیریت مصرف، خاک بنتونیت یک سرمایه گذاری ارزشمند برای هر مرغداری است.
سوالات متداول
1- میزان مصرف بنتونیت در بستر طیور چقدر است؟
بهطور معمول ۲ تا ۵ درصد وزن کل بستر (مثلاً خاکاره یا پوشال) بنتونیت اضافه میشود.
2- بنتونیت چگونه باعث کاهش بوی نامطبوع میشود؟
بنتونیت به دلیل ساختار لایهای و بار منفی سطحی، آمونیاک (NH₃) و ترکیبات گوگرددار را جذب کرده و از انتشار آنها جلوگیری میکند؛ در نتیجه بوی بستر بهطور محسوس کاهش مییابد.
3- آیا بنتونیت میتواند در دان (خوراک) طیور نیز استفاده شود؟
بله، اما با دوز پایین (حداکثر ۱٪ از خوراک). در این حالت، بنتونیت نقش توکسینبایندر (جاذب سموم قارچی مانند آفلاتوکسین) را ایفا میکند.
اما در بستر، میزان مصرف بسیار بالاتر است و اثر خوراکی ندارد.





آیا بنتونیت با مواد افزودنی مثل خاک اره یا کود قابل ترکیب است ؟
سلام همراه عزیز
بله- می توان بنتونیت بستر را با ترکیبات دیگری مثل خاک اره یا کود مخلوط و استفاده نمود.
آیا استفاده طولانی مدت از بنتونیت به عنوان بستر بر کیفیت تخم مرغ ها تاثیر میگذارد؟
سلام دوست عزیز
استفاده از بنتونیت بستر نه تنها سبب پایین آمدن کیفیت تخم مرغ ها تخواهد شد، بلکه افزودن آن در جیره غذایی طیور تخمگذار سبب افزایش بازده مصرف خوراک، تخمگذاری، کیفیت پوسته و اندازه تخم مرغ ها خواهد گردید.
دروئ وقتتون بخیر
ایا بنتونیت در اثررطوبت و استفاده طولانی مدت تغییر رنگ میدهد؟
سلام همراه گرامی
ممکن است بنتونیت بستر مرغداری در اثر عواملی چون جذب رطوبت، ترکیب با فضولات طیور، رشد میکروارگانیسم ها و واکنش های شیمیایی دچار تغییر رنگ شود. اگر این تغییر رنگ همراه با بوی نامطبوع و یا کلوخه شدن بیش از حد باشد، نشانه فصاد بستر و نیاز به تعویض است.
چگونه از تغییر رنگ و کاهش کیفیت بنتونیت بستر مرغداری جلوگیری کنیم؟
با تهویه مناسب بستر، استفاده از بنتونیت باکیفیت و کنترل رطوبت سالن مرغداری می توان مانع از کاهش کیفیت آن و تغییر رنگ گردید.
قدرت جذب آب بنتونیت چقدر است؟
درود دوست عزبز
بنتونیت به عنوان یک جاذب قوی رطوبت قادر است 3 تا 5 برابر وزن خود آب جذب کند. بنتونیت سدیمی نوعی از این کانی است که می تواند تا 10 برابر وزن خود آب جذب کند. بنابراین می توان در مناطق با رطوبت بالا یا سالن هایی که مشکل تجمع آب دارند، میزان مصرف آن را افزایش داد. برای افزایش عملکرد، بنتونیت باید به صورت یکنواخت در بستر پخش شود و با موادی مثل خاک اره یا کاه ترکیب گردد.
آیا بنتونیت ناخالصی دارد؟
سلام دوست عزیز
بله – بنتونیت ممکن است دارای ناخالصی هایی باشد. اما میزان و نوع این ناخالصی ها بستگی به منبع استخراج دارد. ناخالصی های احتمالی موجود در بنتونیت بستر مرعداری شامل ذرات رسی و سیلیسی اضافی، فلزات سنگین مثل سرب، آرسنیک و کادمیوم، نمک های محلول و مواد آلی و میکروبی است.
چطور از خالص بودن بنتونیت و مناسب بودن آن برای استفاده در بستر مرغداری مطکئن شویم؟
1- خرید از تامین کنندگان معنبر با گواهینامه بهداشتی
2- آزمایش نمونه برای اطمینان ار عدم وجود فلزات ستگین و آلودگی های میکروبی
3- استفاده از بنتونیت فرآوری و تصفیه شده مخصوص طیور
سلام وقت بخیر
آیا بنتونیت در درمان بیماری های طیور هم موثر است؟
سلام دوست عزیز
بله – بنتونیت نه تنها در بستر مرغداری مفید است، بلکه به دلیل خاصیت سم زدایی سبب بهبود عملکرد دستگاه گوارش می شود. به این ترتیب به صورت غیرمستقیم ، به پیشگیری و کنترل برخی بیماریها کمک می کند. می توان گفت بنتونیت در مرغداری از طرق زیر در درمان و پیشگیری بیماری طیور موثر است:
1- جذب سموم قارچی
2- بهبود سلامت گوارش و کاهش اسهال
3- تقویت سیستم ایمنی
4- کاهش بیماری های تنفسی
بنابراین می توان گفت این ماده می تواند یک مکمل مفید برای افزایش سلامت و بازدهی گله های مرغداری باشد.
سلام روز بخیر
آیا بنتونیت برای مرغ های تخم گذار و گوشتی قابل استفاده است؟
سلام دوست عزیز
بله – بنتونیت برای هر دو دسته مرغ تخم گذار و گوشتی مفید است و سبب بهبود شرایط پرورش و افزایش تولید می شود.
سلام وقت بخییر
ایا بنتونیت بعد از مصرف در مرغداری قابلیت بازیافت دارد؟
سلام همراه گرامی
بله- بنتونیت استفاده شده در مرغداری می تواند در کشاورزی به عنوان اصلاح کننده خاک مورد استفاده قرار بگیرد. زیرا سرشار از مواد معدنی مورد نیاز جهت بهبود کیفیت خاک است.
چه چیزی باعث میشود بنتونیت به عنوان بستر مرغ نسبت به دیگر مواد مانند خاک اره یا پوشال برتری داشته باشد؟
سلام همراه گرامی
بنتونیت نسبت به سایر بسترسازها، عملکرد بهتری در مدیریت بستر و سلامت طیور دارد. بنتونیت قدرت جذب رطوبت بسیار بالایی دارد و باعث خشک ماندن بستر می شود. در صورتیکه خاک اره و پوشال جذب رطوبت کمتری داشته و در صورت خیس شدن به سرعت گل و لجن می گردند. بنتونیت با جذب گازهای مضر مثل آمونیاک از انتشار بوی نامطبوع جلوگیری می کند. در صورتیکه خاک اره و پوشال این قابلیت را ندارند. همچنین بنتونیت ماندگاری بیشتری داشته و نیاز به تعویض مکرر ندارند. اما خاک اره و پوشال به سرعت تجزیه و فاسد می شوند و نیاز به تعویض مکرر دارند.
سلام وقتتون بخیر
استفاده از بنتونیت در بستر مرغ باعث کاهش ضدعفونی کننده ها و داروها میشود؟
سلام دوست عزیز
بله- استفاده از بنتونیت در بستر مرغداری می تواند سبب کاهش مصرف داروها و ضدعفونی کننده ها شود. بنتونیت به دلیل خاصیت جذب رطوبت و گازهای مضر، باعث کاهش نیاز به داروهای ضدباکتری و ضدعفونی کننده ها، کاهش نیاز به آنتی بیوتیک ها و کاهش نیاز به تعویض مکرر بستر می گردد.
درود
برای بستر مرغ از بنتونیت سدیمی یا کلسیمی استفاده میشه؟
درود همراه عزیز
برای بستر مرغداری معمولا بنتونیت سدیمی توصیه می شود. زیرا دارای قدرت جذب رطوبت و خاصیت تورمی بالاتری نسبت به بنتونیت کلسیمی است.
سلام وقت بخییر
چه مقددار بنتونیت در هر متر مربع برای بستر استفاده میشود؟
درود بر شما
مقدار بنتونیت مورد نیاز در هر متر مربع بستر مرغداری، بستگی به میزان رطوبت محیط، نوع بنتونیت و ضخامت بستر دارد. چنانچه ضخامت بستر را 10-5 سانتیمتر در نظر بگیریم، مقدار 3-1 کیلوگرم بنتونیت برای هر مترمربع بستر نیاز است. اگر رطوبت بستر بالا باشد، می توان مقدار بنتونیت را افزایش داد
بنتونیت چقدرمیتونه رطوببت جذب کنه>؟
درود همراه گرامی
مقدار جذب بنتونیت به عوامل مختلفی مانند نوع بنتونیت ( سدیمی یا کلسیمی )، اندازه ذرات و شرایط محیطی بستگی دارد. بنتونیت سدیمی می تواند 10-5 برابر وزن خود آب جذب کند. اما بنتونیت کلسیمی جذب آب کمتری داشته و حدود 3-2 برابر وزن خود رطوبت جذب می کند.
سلام
بنتونیت روی پا و پوست مرغ ها تاثیر داره؟
درود بر شما
بله – بنتونیت می تواند بر پا و پوست مرغ ها هم تاثیر بگذارد. اما نوع تاثیر آن بستگی به نحوه استفاده و شرایط محیطی دارد. زمانی که بنتونیت به طور صحیح در خوراک طیور استفاده شود، با جذب سموم قارچی از بروز مسمومیت هایی که می تواند باعث ایجاد مشکلات پوستی، کاهش رشد یا آسیب به اندام ها شود، جلوگیری می کند. همچنین سبب قوی شدن سیستم ایمنی و سلامت کلی مرغ ها از جمله پوست بهتر می گردد. از طرف دیگر بنتونیت با جذب رطوبت بستر و کاهش میزان آمونیاک از بروز التهاب پاها و آسیب به پوست شکم مرغ ها جلوگیری می کند.
بنتونیت شما باعث ایجاد گرد و غبار در سالن نمیشه؟
سلام دوست عزیز
هر چه بنتونیت ریزتر ( پودرتر ) باشد، گرد و غبار بیشتری تولید می کند. نوع گرانولی یا کلوخه گرد کمتری دارد. چنانچه بنتونیت خیلی خشک باشد، راحت تر گرد می شود. بنتونیت با رطوبت کنترل شده، کمتر گرد می دهد. اگر بنتونیت را با خاک اره یا مواد دیگر مخلوط کنید، گرد و غبار کمتری ایجاد می کند. پخش کردن بنتونیت قبل از ورود طیور و در محیطی با تهویه مناسب پیشنهاد می شود.
سلام
در دمای بالا و رطوبت زیاد خاصیت خودشو از دست نمیده؟
درود بر شما
در دمای بالای 30 تا 40 درجه سانتیگراد بنتونیت پایدار مانده و خاصیت جذب رطوبت و بو را حفظ می کند. حتی در دماهای بالاتر نیز ساختار مولکولی بنتونیت تغییر قابل توجهی نمی کند. در رطوبت زیاد بنتونیت تا حدی خاصیت جذب رطوبتش را از دست می دهد و اگر به طور مداوم در محیط خیلی مرطوب یا گل آلود باشد، تبدیل به گل چسبنده شده و خاصیت ضدبو و ضد آمونیاک آن کاهش پیدا می کند. بنابراین برای حفظ کارایی باید امکان تهویه مناسب در سالن مرغداری برقرار بوده و می توان برای بهبود جذب، آن را با خاک اره یا سبوس مخلوط کرد. در نهایت استفاده از بنتونیت باکیفیت توصیه می شود.
بنتونیت میتونه دوره تعویض بستر را طولانی تر کنه؟
درود بر شما
بله – بنتونیت می تواند دوره تعویض بستر مرغداری را طولانی تر کند، به شرط آنکه درست و اصولی استفاده شود. بدون بنتونیت ممکن است بستر مرغداری هر 3 تا 5 هفته نیاز به تعویض داشته باشد. با استفاده از بنتونیت این زمان می تواند به 5 تا 7 هفته و یا بیشتر افزایش یابد. در صورتیکه به میزان تراکم طیور، نوع خوراک، میزان تهویه سالن و مفدار و نحوه مصرف بنتونیت توجه شود.
سلام وقت بخیر
بنتونیت خاصیت ضدعفونی کنندگی داره؟
سلام همراه گرامی
بنتونیت به خودی خود نقشی در نابود کردن میکروب ها، ویروس ها یا قارچ ها ندارد. اما نقش غیرمستقیم در بهبود بهداشت بستر مرغداری ایفا می کند. در واقع بنتونیت به دلیل جذب رطوبت بالا، سبب کاهش رطوبت و کاهش رشد باکتری ها، قارچ ها و انگل ها می شود. همچنین بنتونیت با دارا بودن قابلیت جذب یون های آمونیوم به کاهش گاز آمونیاک در سالن کمک می کند. این کانی با کمک به خشک ماندن بستر، از تبدیل آن به محیط گل آلود که منبع رشد پاتوژن هاست، جلوگیری می کند.
سلام روز بخیر
کیفیت زئولییت مناسب برای بستر مرغ را به چه صورت تشخیص بدم؟
سلام همراه گرامی
برای نشخیص کیفیت زئولیت مناسب برای بستر مرغ باید به چند ویژگی کلیدی توجه داشته باشید. زئولیت باکیفیت می تواند رطوبت، آمونیاک، بو و باکتری ها را کنترل کرده و بستر خشک و سالم تری فراهم کند. ویزگی های زئولیت مرغوب برای بستر مرغداری شامل نوع زئولیت، ظرفیت تبادل کاتیونی بالا، درصد خلوص بالا، قدرت جذب آمونیاک، ظرفیت جذب رطوبت بالا، اندازه ذرات مناسب و سطح پایین فلزات سنگین می باشد.
سلام وقتت بخیر
مرغداری دارم بنتونیت میتونه بوی نامطبوع امونیاک در سالن هارو کاهش بده؟
درود بر شما
بله، کاملاً ✅
بنتونیت یکی از بهترین مواد طبیعی برای کاهش بوی نامطبوع آمونیاک در سالنهای مرغداری است.
🔹 دلیلش این است که:
– بنتونیت خاصیت جذب رطوبت بالا دارد، وقتی بستر خشکتر باشد، تولید و انتشار آمونیاک هم کمتر میشود.
– یونهای موجود در بنتونیت میتوانند آمونیاک آزاد شده رو به خود جذب و خنثی کنند.
– با کاهش آمونیاک، هم بوی بد سالن کمتر میشود و هم مشکلات تنفسی مرغها (سرفه، عطسه، التهاب چشم) کاهش پیدا میکند.
آیا بنتونیت برای مرغ ضرر دارد؟
درود بر شما
خیر، در صورتی که از بنتونیت مرغوب و خالص استفاده شود نهتنها ضرری ندارد، بلکه باعث سلامت گله و کاهش تلفات میشود. (فقط باید مطمئن باشید که بنتونیت بدون مواد شیمیایی و افزودنی مضر باشد).
آیا بنتونیت روی ضایعات مرغداری هم اثر دارد؟
سلام دوست عزیز
بله. بستر حاوی بنتونیت بعد از پایان دوره پرورش، رطوبت و بوی کمتری دارد و بهعنوان کود کشاورزی ارزشمندتر است چون نیتروژن موجود در کود را بهتر نگه میدارد.
صادقی هستم- برای اولین بار می خوام از بنتونیت در بستر سالن مرغداری ام استفاده کنم. می خواستم بپرسم استفاده از بنتونیت چه اثر اقتصادی برای مرغدار دارد؟
درود بر شما
کاهش تلفات ناشی از مشکلات تنفسی، کاهش مصرف دارو و آنتیبیوتیک، بهبود ضریب تبدیل غذایی (FCR) به دلیل کاهش استرس پرنده، و افزایش کیفیت لاشه و تخممرغ. در کل، سودآوری مزرعه بیشتر میشود.
آیا بنتونیت جایگزین کامل پوشال یا خاکاره میشود؟
درود بر شما
خیر. بنتونیت معمولاً بهعنوان افزودنی به بستر استفاده میشود (مخلوط یا لایهلایه). استفاده خالص از بنتونیت باعث سختی و فشردگی بستر میشود که برای پای مرغها مضر است.
آیا مصرف بیش از حد بنتونیت در بستر مشکلساز است؟
سلام دوست عزیز
بله. اگر مقدار زیاد استفاده شود، بستر خیلی سفت و گردوغبار زیاد تولید میکند که میتواند مشکلات تنفسی و پا برای مرغها ایجاد کند.
چگونه میتوان مضرات بنتونیت را کاهش داد؟
سلام همراه گرامی
– استفاده از بنتونیت با اندازه ذرات مناسب و عدم پراکندگی زیاد گرد و غبار.
– ترکیب با مواد دیگر مانند خاک اره برای کاهش خمیری شدن و بهبود تهویه بستر.
– کنترل رطوبت و تهویه مناسب سالن.
– تعویض یا افزودن بستر به موقع برای جلوگیری از تجمع فضولات و رطوبت زیاد.
سلام
اثر بنتونیت بر کنترل آمونیاک و pH بستر چگونه است؟
درود بر شما
– بنتونیت با جذب رطوبت و یونهای آمونیومی میتواند سطح آمونیاک را کاهش دهد.
– pH بستر کمی کاهش پیدا میکند که محیط را برای رشد باکتریهای مضر نامساعد میکند.
– اثر واقعی بستگی به تهویه و تعویض بستر دارد.
سلام
ریسکهای میکروبی مرتبط با استفاده نادرست بنتونیت چیست؟
درود بر شما
– اگر بستر خیلی مرطوب شود، بنتونیت نمیتواند جلوی رشد باکتریها، کپکها یا انگلها را بگیرد.
– محیط خمیری یا گلآلود میتواند عامل انتقال سالمونلا، کلستریدیوم و آسپرژیلوز باشد.
آیا بنتونیت روی سلامت پای مرغها اثر دارد؟
درود بر شما
بله. با کاهش رطوبت بستر، زخم کف پا و سوختگی سینه در مرغها کمتر میشود. این موضوع مستقیماً روی رفاه و کیفیت لاشه اثر مثبت دارد.
آیا استفاده از بنتونیت میتواند آمونیاک سالن را کاهش دهد؟
سلام دوست عزیز
بله. بنتونیت یونهای آمونیوم رو جذب میکند و در نتیجه غلظت آمونیاک در هوا کم می شود. این موضوع از آسیب به دستگاه تنفسی و چشم مرغ جلوگیری میکند.
آیا مصرف بیش از حد بنتونیت در بستر مرغداری مشکلساز است؟
سلام دوست عزیز
بله. مصرف زیاد باعث سفتی بیش از حد بستر و سختی در جمعآوری کود میشود. همچنین گرد و غبار اضافه ممکن است مشکلات تنفسی ایجاد کند.
بهترین زمان افزودن بنتونیت به بستر چه موقع است؟
درود بر شما
قبل از ورود جوجهها، همراه با مواد بستر مثل خاکاره یا پوشال، بنتونیت باید یکنواخت پخش شود تا از همان ابتدا رطوبت کنترل گردد.
آیا بنتونیت روی هزینههای مرغداری اثر دارد؟
درود بر شما
بله. هرچند خرید بنتونیت یک هزینه اولیه است، اما با کاهش مصرف دارو، کاهش تلفات و بهبود ضریب تبدیل غذایی، در نهایت باعث صرفهجویی اقتصادی میشود.
من سالن پرورش طیور دارم آیا بنتونیت فقط در بستر کاربرد دارد یا در خوراک هم استفاده میشود؟
سلام دوست عزیز
بنتونیت علاوه بر بستر، در خوراک طیور هم بهعنوان بایندر (چسباننده پلت) و جاذب سموم قارچی (مایکوتوکسینها) استفاده میشود.
آیا بنتونیت قابل استفاده مجدد است؟
سلام دوست عزیز
در بستر طیور خیر. پس از یک دوره پرورش، بنتونیت آغشته به مواد آلی و رطوبت میشود و خاصیت جذب خود را از دست میدهد.
اما میتوان آن را در کود کمپوست بهعنوان بهبوددهنده خاک استفاده کرد.
بهترین روش اختلاط بنتونیت در بستر چگونه است؟
درود بر شما
بنتونیت باید بهطور یکنواخت با مواد بستر (پوشال، سبوس، خاکاره) مخلوط شود.
روش عملی: در حین پخش بستر در سالن، پودر بنتونیت را بهصورت لایهلایه بین پوشالها پخش کرده و با بیل یا میکسر بستر ترکیب کنید.
بهترین روش ارزیابی کیفیت زئولیت مصرفی در مرغداری چیست؟
سلام دوست عزیز
با انجام آنالیزهای زیر:
– XRD (پراش پرتو ایکس) برای تعیین نوع زئولیت
– XRF (فلورسانس پرتو ایکس) برای تعیین ترکیب شیمیایی و فلزات سنگین
– CEC (ظرفیت تبادل کاتیونی) برای سنجش قدرت جذب
این آزمایشها نشان میدهند آیا زئولیت برای خوراک یا بستر مناسب است یا خیر.
آیا زئولیت در کاهش دفع نیتروژن و اثرات زیستمحیطی مؤثر است؟
درود بر شما
بله، با جذب آمونیوم در مدفوع، دفع نیتروژن به شکل گاز NH₃ کاهش مییابد. در مطالعات عملی، انتشار آمونیاک تا ۵۰٪ و آلودگی نیتروژنی خاک اطراف سالن تا ۳۰٪ کاهش یافته است.
تفاوت بنتونیت سدیمی و کلسیمی برای استفاده در مرغداری چیست؟
درود بر شما
– بنتونیت سدیمی خاصیت تورم و جذب بالاتری دارد، برای جذب سموم و تثبیت خوراک مناسبتر است.
– بنتونیت کلسیمی کمتر متورم میشود و بیشتر در بستر مرغداری یا برای جذب بو و رطوبت فضولات بهکار میرود.
بهطور کلی، در خوراک، بنتونیت سدیمی ترجیح دارد؛ در بستر، نوع کلسیمی.
آیا بنتونیت میتواند جایگزین توکسینبایندرهای صنعتی شود؟
سلام دوست عزیز
در موارد آلودگی خفیف به آفلاتوکسین، بنتونیت طبیعی باکیفیت بالا (دارای مونتموریلونیت زیاد و بدون فلزات سنگین) میتواند جایگزین اقتصادی و مؤثری باشد.
اما در مواقع آلودگی شدید یا وجود سموم چندگانه (زیرالنون، اکراتوکسین و…)، توکسینبایندرهای ترکیبی (ارگانومینرالها + آنزیمی) کارایی بیشتری دارند.
بنتونیت چگونه بر عملکرد و سلامت گوارش مرغ اثر میگذارد؟
سلام دوست عزیز
بنتونیت با جذب سموم و فلزات سنگین، فشار اکسیداتیو در روده را کاهش میدهد و باعث بهبود ضریب تبدیل خوراک (FCR) میشود. همچنین خاصیت بافری آن میتواند به ثبات pH در روده کمک کند، اما استفاده زیاد از آن ممکن است جذب برخی مواد مغذی مثل فسفر را کاهش دهد.
بنتونیت چه تاثیری روی کیفیت بستر دارد؟
درود بر شما
– جذب رطوبت و جلوگیری از خیس شدن بستر
– کاهش بوی آمونیاک و محیط بهتر برای پرندگان
– افزایش طول عمر بستر و کاهش هزینههای تعویض
بهترین زمان استفاده از بنتونیت در بستر کی است؟
سلام دوست عزیز
– در ابتدای دوره پرورش هنگام آمادهسازی بستر
– در طول دوره پرورش، هرگاه رطوبت یا بوی آمونیاک افزایش یافت
مصرف زئولیت در بستر چه تأثیری بر عملکرد گله دارد؟
سلام همراه گرامی
تحقیقات نشان داده که زئولیت باعث:
– کاهش غلظت آمونیاک تا ۴۰–۷۰٪،
– افزایش مصرف خوراک و وزن نهایی،
– کاهش تلفات تنفسی،
– بهبود ضریب تبدیل غذایی (FCR) تا ۵٪،
میشود.
همچنین محیط آرامتر و هوای تمیزتر، استرس گرمایی و تنفسی پرنده را کاهش میدهد.
زئولیت چه نقشی در مدیریت فضولات مرغداری دارد؟
سلام دوست عزیز
زئولیت با تثبیت آمونیوم در کود مرغی باعث کاهش اتلاف نیتروژن و افزایش ارزش کود بهعنوان منبع نیتروژن کندرها میشود.
در هنگام مصرف کود در مزارع، یونهای NH₄⁺ بهتدریج آزاد شده و در نتیجه آلودگی نیتریتی خاک و آب کاهش مییابد.
آیا استفاده از زئولیت هزینهبر است؟
درود بر شما
در مقایسه با هزینههای ناشی از بیماریهای تنفسی، بوی بد، کاهش رشد و مصرف دارو، هزینه استفاده از زئولیت بسیار ناچیز است.
در بسیاری از مرغداریها، مصرف حدود ۵ تا ۸ کیلوگرم زئولیت بهازای هر مترمربع سالن باعث کاهش محسوس بوی آمونیاک و بهبود سلامت طیور میشود — و این از نظر اقتصادی کاملاً مقرونبهصرفه است.
تفاوت بنتونیت سدیمی و کلسیمی در مرغداری چیست؟
درود بر شما
بنتونیت سدیمی
– تورم بیشتر
– جذب بالاتر
– خاصیت بایندر قویتر
– مناسبتر برای کنترل رطوبت و توکسینها
بنتونیت کلسیمی
– تورم کمتر
– چسبندگی متوسط
– برای خوراکهای خشک و کمهزینه مناسب است
در مرغداری معمولاً بنتونیت سدیمی ترجیح داده میشود.
آیا بنتونیت میتواند جایگزین زئولیت شود؟
سلام همراه گرامی
در برخی کاربردها بله، ولی کاملاً نه:
موارد قابلجایگزینی:
– کاهش رطوبت بستر
– بایندر بودن در خوراک
– جذب بخشی از سموم
موارد غیرقابلجایگزینی:
– کاهش آمونیاک محیط (در این مورد زئولیت بهتر عمل میکند)
– جذب بخارهای آلی
– استفاده در جیره آبزیان
سلام بر شما
ما مرغداری داریم می خواستم بدونم آیا مصرف بنتونیت ممکن است عوارضی داشته باشد؟
سلام دوست عزیز
در صورت مصرف بیش از حد یا کیفیت پایین:
– کاهش جذب ویتامینهای چربیدوست (A,D,E,K)
– کاهش جذب املاح (روی، مس، آهن)
– کاهش انرژی قابل متابولیسم خوراک
– کپکزدگی در بنتونیتهای رطوبتپذیر ضعیف
بنابراین «کیفیت و دوز» دو عامل بسیار مهم هستند.