بنتونیت دامی یا بنتونیت خوراک دام یک نوع کانی رسی است که به دو صورت بنتونیت سدیمی و کلسمی یافت می شود. این کانی به دلیل داشتن مواد مغذی در رشد و سلامت حیوانات تاثیر بسزایی دارد. در ادامه بیشتر راجب بنتونیت خوراک دام و نقش آن در صنعت پرورش دام و طیور صحبت خواهیم کرد.
بنتونیت دامی چیست؟
بنتونیت دامی یا بنتونیت خوراک دام، یک مکمل غذایی عالی و بافر ارگانیک موثر در جیره غذایی دام و طیور است. بنتونیت دام در واقع همان خاک رس جاذب با خاصیت جذب سموم قارچی مثل مایکوتوکسین ها از جیره غذایی و سیستم گوارشی دام می باشد. همچنین این کانی به دلیل دارا بودن عناصر معدنی چون کلسیم، پتاسیم و سدیم نقش موثری در رشد و سلامت حیوانات دارد. هر دو نوع بنتونیت سدیمی و بنتونیت کلسیمی مناسب برای مصرف دام و طیور است.
قیمت ارزان بنتونیت دامی نسبت به مکمل های موجود در بازار و مزایای بی نظیر آن سبب شده در صنعت پرورش دام، طیور و آبزیان به صورت گسترده مورد استفاده قرار گیرد. به نقل از سایت elementsindia درباره کاربرد بنتونیت در خوراک دام:
The livestock and feed industry use it in many different ways. It is used as a pellet binder, to maintain fat test in dairy animals, as a digestive aid in the poultry industry and as a “buffering agent” in feedlot rations. Bentonite has the ability to swell to many times its original volume upon mixing with water
انبار کردن خوراک دام و طیور آن را مستعد آلودگی توسط قارچ ها و مایکوتوکسین ها از جمله آفلاتوکسین می کند. حتی با رعایت کلیه اصول انبارداری، باز هم احتمال آلودگی وجود دارد. لذا استفاده از توکسین بایندری چون بنتونیت در انبار به منظور جلوگیری از تکثیر سموم و ایجاد بیماری ضروری به نظر می رسد.
انواع بنتونیت دامی
بنتونیت دام دارای انواع متعدد با کاربردهای متفاوت هستند که در ادامه به بررسی آنها می پردازیم.
بنتونیت بستر دام
بنتونیت بستر دام به عنوان یک توکسین بایندر با جذب رطوبت و آمونیاک انباشته شده در بستر دام، مانع از مسمومیت آمونیاکی می شود. در مزارع پرورش دام و طیور، آلودگی ناشی از مدفوع و فضولات سبب انتشار عوامل بیماریزا و ایجاد بوی نامطبوع می گردد. بنتونیت با جذب نیتروژن آمونیاکی و رطوبت اضافی بستر، باعث کاهش میزان قارچ ها و مسمومیت ناشی از آن می شود.
بنتونیت بستر طیور
بنتونیت با کاهش میزان گاز آمونیاک سالن های مرغداری، مانع از ایجاد بیماری های تنفسی شده و بوی نامطبوع فضولات مرغی را جذب می کند. همچنین از ایجاد جراحات پوستی در سینه و کف پای طیور جلوگیری می نماید. افزودن بنتونیت و زئولیت به بستر طیور، سبب تولید کود با کیفیت بهتر می شود.
افزودنی قارچ کش
از آن جا که بنتونیت خاصیت قارچ کشی دارد، افزودن آن به جیره غذایی دام علاوه بر خنثی کردن اثرات مضر سموم و قارچ کش ها، سلامت دام را نیز تضمین می کند. ورود این سموم به بدن دام سبب ضعف سیستم ایمنی، بروز مشکل در متابولیسم بدن، ممانعت از جذب مواد مغذی خوراک دام و ایجاد اختلال در غدد داخلی دام می گردد.
توکسین بایندر
بنتونیت نوعی توکسین بایندر رسی است که برای از بین بردن سموم قارچی موجود در خوراک دام، به آن اضافه می شود. مهم ترین مایکوتوکسین جذب شده توسط توکسین بایندر رسی، آفلاتوکسین می باشد. زئولیت و بنتونیت سدیم از جمله معروف ترین توکسین بایندرهای رسی محسوب می شوند.
پلت بایندر
پلت بایندر نقش چسباننده ذرات خوراک پلت شده را ایفا می کند تا از خاکه شدن و هدررفت آن جلوگیری کند. بنتونیت به عنوان یک پلت بایندر سبب بهبود برخی خواص پلت می شود.
مکمل معدنی
بنتونیت به لحاظ دارا بودن عناصری چون کلسیم، آهن و منیزیم در ساختار خود، یک مکمل معدنی تمام عیار در جیره غذایی دام به حساب می آید. این کانی با داشتن قابلیت قارچ کشی و جذب سموم، سبب کاهش آلودگی شده و ضمن جذب رطوبت، از انتشار میکروب ها جلوگیری می کند.
کاربرد بنتونیت در خوراک دام
بنتونیت خوراک دام به عنوان یک مکمل پرکاربرد در خوراک دام، مزایای بی نظیری در امر پرورش نشخوارکنندگان ایفا می کند که عبارتند از:
- ممانعت از اسیدوز در گاوها به دلیل خاصیت بافری
- کمک به دفع عناصر سنگین و سمی فلزی
- افزایش کیفیت شیر با توجه به بهبود عملکرد تخمیر داخلی
- جذب و خنثی سازی اثر مایکوتوکسین ها و سموم قارچی
- مناسب برای تولید خوراک پلت شده به دلیل خاصیت چسبندگی فوق العاده
- بهبود هضم و جذب خوراک و کاهش میزان نفخ
- صرفه جویی در هزینه ها به دلیل قیمت ارزان
- کمک به رشد و افزایش وزن دام به دلیل کاهش سرعت عبور غذای مصرف شده توسط دام، از روده ها و هضم کامل غذا
- ممانعت از ایجاد مسمومیت آمونیاکی
- افزایش میزان شیر در دام شیرده
مقدار مصرف بنتونیت در خوراک دام
بر اساس تحقیقات انجام شده در کشور، افزودن مقدار 4% بنتونیت سدیم به جیره غذایی گوساله های پرواری سبب افزایش معنی دار وزن دام گردید. طبق بررسی های گولسن و همکارانش در سال 2000، افزودن بنتونیت به خوراک دام تاثیری بر تولید شیر و کیفیت آن، PH شکمبه و غلظت اسیدهای چرب ندارد، اما سبب کاهش گاز نیتروژن آمونیاکی توسط دام می شود.
چنانچه 10-5 درصد بنتونیت به غذای دام اضافه گردد، تولید شیر افزایش یافته و سطح چربی شیر بالا می رود. همچنین افزایش وزن گیری، نسبت وزن گیری به خوراک و اسیدهای چرب شکمبه را به دنبال خواهد داشت.
کاربرد بنتونیت در خوراک طیور
- افزایش ضخامت پوسته تخم پرندگان
- کمک به تقویت اسکلت جوجه ها
- کاهش سرعت عبور مواد غذایی از سیستم گوارش و افزایش راندمان غذای مصرف شده
- افزایش نرخ رشد و وزن گیری طیور
- افزایش ارزش غذایی تخم مرغ و بهبود کیفیت آن
- مناسب برای تولید غذای کنسانتره پلت شده ( پلت بایندر عالی )
- جلوگیری از مسمومیت جوجه ها با جذب و دفع عناصر نامطلوب و مسموم
آنالیز بنتونیت خوراک دام
آنالیز بنتونیت استاندارد و مناسب برای تغذیه دام به شرح جدول زیر است:
مقدار استاندارد | ترکیبات |
55-69 | Sio2 |
11-15 | Al2O3 |
1-3 | Na2O |
1-3 | MgO |
0/5-3 | Fe2O3 |
0/5-2 | K2O |
0/5-2 | CaO |
<0/04 | P2O4 |
0/1-0/21 | TiO2 |
قیمت بنتونیت دامی
قیمت بنتونیت دامی بسته به نوع مصرف و کارایی آن تعیین می گردد. چرا که بسته به کیفیت بنتونیت کاربردهای زیادی در بخش های مختلف پرورش دام دارد. زئولایف به عنوان شرکت عرضه کننده انواع بنتونیت معدنی، یکی از مراجع معتبر برای تهیه بنتونیت دامی در شهرهایی همچون اصفهان، شیراز و یزد به قیمت رقابتی می باشد.
خرید بنتونیت دامی
کارشناسان مجرب و متعهد ما در مجموعه زئولایف، برای یک تجربه موفق خرید بنتونیت دامی با کیفیت قابل قبول و قیمت مناسب در کنار شما خواهند بود. همچنین متخصصین ما آماده پاسخگویی به سوالات شما در زمینه بنتونیت دامی و ارسال آنالیز و نمونه در صورت نیاز می باشند.
سخن پایانی
بنتونیت یکی از افزودنی های خوراک دام است که طی فرایند تغذیه و پرورش دام، سبب بهبود میزان تولید، ضریب وزن گیری دام، افزایش میزان تولید شیر و بهبود کیفیت آن و همچنین کاهش میزان نیتروژن آمونیاکی شکمبه می شود. معمولا بنتونیت، 3-1 درصد جیره دام را شامل شده و نقش مهمی در صنعت دامپروری ایفا می کند.
سوالات متداول
1- کاربرد بنتونیت دامی چیست؟
بنتونیت دامی برای تولید خوراک پلت شده به دلیل خاصیت چسبندگی فوق العاده ای که دارد مناسب است. همچنین باعث بهبود هضم و جذب خوراک و کاهش میزان نفخ، صرفه جویی در هزینه ها به دلیل قیمت ارزان و کمک به رشد و افزایش وزن دام به دلیل کاهش سرعت عبور غذای مصرف شده توسط دام، از روده ها و هضم کامل غذا می شود.
2- کاربرد بنتونیت در خوراک طیور چیست؟
افزایش ضخامت پوسته تخم پرندگان، کمک به تقویت اسکلت جوجه ها، کاهش سرعت عبور مواد غذایی از سیستم گوارش و افزایش راندمان غذای مصرف شده، افزایش نرخ رشد و وزن گیری طیور و افزایش ارزش غذایی تخم مرغ و بهبود کیفیت آن از جمله مزایای بنتونیت در وراک طیور هستند.
افزودن بنتونیت به جیره غذایی گاوداری ها چه مزایایی دارد؟
سلام همراه عزیز
1- از بین بردن آفلاتوکسین و سایر سموم قارچی
2- بهبود تجزیه پذیری خوراک
3- نقش بافر PH